Chúa Bà Nguyệt Hồ là bà chúa bói dưới thời Hùng Vương (có tài liệu lại nói chúa cũng giáng thế dưới thời Lê Trung Hưng, lại có tài liệu nói bà là con gái nuôi của Vua Hùng). Tương truyền rằng, chúa bà vốn là người thôn nữ ở đất Bắc Giang . Sinh ra trong một nhà có 3 chị em gái , chị cả là bà Lê Hoa một nữ tướng thời tiền Lê sau này khi đánh trận ở Hữu lũng Lạng sơn và thác ở đó . Xác của bà trôi về Đền Ba cầu . Người chị thứ 2 của bà là Như Hoa thác ở bên cạnh gốc cây làng Muổng . Tương truyền khi dân làng đi làm đồng về thấy có người phụ nữ chết dựa vào gốc cây , vì là buổi trưa nên dân làng để bà nằm đó , buổi chiều khi ra chỗ gốc cây thì xác bà bị mối xông thành một ụ đất . Từ đó nước giếng mỏ Găng ( lấy nguồn từ con sông Thao ) cũng tự nhiên hết nước , tiếng gà buổi sáng cũng không còn cất tiếng gáy . Người dân làng được báo mộng là ở đất của họ có vị tướng hiển thánh nên dân làng lập miếu thờ bà . Sau này vua về phong sắc nữ tướng cho bà .
Hát văn : CHÚA BÓI NGUYỆT HỒ
Trình bày : QUANG DUY ( Nam định )
Ban công đồng ( Đền chúa bói nguyệt hồ )
){kind=link}